Bảo hộ ý tưởng bằng quyền tác giả, được hay không?

Xã hội đã nhận thức rõ được việc bảo hộ các tác phẩm sáng tạo là rất cần thiết. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu ý tưởng có được bảo hộ quyền tác giả hay không. Bài viết này của Monday Vietnam sẽ giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc trên.

Quyền tác giả là gì?

Đây là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sản phẩm do mình sáng tạo hoặc sở hữu. Theo đó, quyền này bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.

Hiểu một cách đơn giản, quyền nhân thân là những quyền có mối liên kết đặc biệt giữa tác giả và tác phẩm. Ví dụ như, tác giả có toàn quyền đặt tên mình là người sáng tác trên tác phẩm hay bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.

Song song, quyền tài sản sẽ liên quan đến các hoạt động có khả năng sinh lời từ việc thương mại hóa các tác phẩm như: làm tác phẩm phái sinh hay biểu diễn tác phẩm trước công chúng…

Ngoài ra, một điều đặc biệt cần lưu ý là quyền tác giả được phát sinh theo cơ chế tự động. Nghĩa là, chủ sở hữu/tác giả không bắt buộc phải trải qua thủ tục nộp đơn đăng ký mà được đương nhiên hưởng quyền ngay sau khi tác phẩm được hình thành theo đúng các điều kiện đã quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, để tránh các rủi ro và phiền phức khi vô tình vướng phải các tình huống tranh chấp hay bị xâm phạm quyền thì Monday Vietnam khuyến khích quý khách hàng nên tiến hành đăng ký bảo hộ quyền tác giả để bảo vệ quyền và lợi ích của cá nhân/doanh nghiệp một cách tốt nhất.

>> Xem thêm Thủ tục đăng ký bản quyền tác giả của Monday Vietnam

Ý tưởng là gì?

Đây là một khái niệm khá trừu tượng và cũng khó có thể thống nhất diễn giải dưới một định nghĩa. Nhìn chung, ý tưởng là những nội dung thể hiện quan điểm, nghĩ suy diễn ra trong bộ não của một người trước khi họ tiến hành một hành động nào đó. Trong ngữ cảnh của quyền tác giả, ý tưởng có thể là những mong muốn đầu tiên thúc đẩy sự sáng tạo và động lực hoàn thành tác phẩm của tác giả.

Chẳng hạn như, để thiết kế nên một logo đại diện cho Hội sinh viên Việt Nam, ý tưởng của tác giả có thể là phải làm sao thể hiện được sự nhiệt huyết và khát vọng bay cao, bay xa của tuổi trẻ Việt Nam. Và vì thế logo với sự kết hợp giữa ngọn lửa, ngôi sao và chim bồ câu trên màu nền xanh dương đã ra đời.

Ý tưởng có được bảo hộ quyền tác giả hay không ?

Câu trả lời là không. Ý tưởng sẽ không được bảo hộ quyền tác giả.

Tuy rằng, một tác phẩm muốn được hoàn thiện thì đều phải xuất phát từ những ý tưởng của tác giả. Nhưng nếu tác giả chỉ để “tác phẩm” của mình dừng lại ở giai đoạn ý tưởng thì sẽ không đủ cơ sở giúp cơ quan nhà nước xác định được mình có sở hữu “tác phẩm” đó hay không. Bởi lẽ, ý tưởng có thể tương tự nhau nhưng nếu chúng được sáng tạo theo các cách thức khác nhau thì mỗi tác phẩm đều mang dấu ấn riêng biệt.

Chẳng hạn như, ý tưởng thiết kế logo của hãng phim Hoa Kỳ Paramount Pictures và hãng sô-cô-la Thụy Điển Toblerone đều nhấn mạnh vào hình ảnh mô tả ngọn núi. Tuy nhiên, khi trình bày ra dưới dạng hình thức nhất định thì tổng thể hai tác phẩm đều có sự độc đáo nhất định của riêng mình.

>> Xem thêm Đăng ký bản quyền logo của Monday Vietnam