Bản quyền là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền lợi của tác giả và chủ sở hữu đối với tác phẩm sáng tạo. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc liệu bản quyền có thể được mua bán hay không, và nếu có, quy trình thực hiện như thế nào? Việc hiểu rõ về mua bản quyền không chỉ giúp cá nhân, doanh nghiệp khai thác tài sản trí tuệ một cách hợp pháp mà còn tránh những tranh chấp pháp lý không đáng có. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây của Monday VietNam.
Mua bản quyền được hiểu là gì?

Hiện nay, tại Việt Nam, pháp luật chưa có định nghĩa chính thức cho thuật ngữ “bản quyền”. Tuy nhiên, có thể hiểu một cách cơ bản, “bản quyền” là quyền hợp pháp được trao cho tác giả hoặc người sáng tạo đối với tác phẩm của họ. Quyền này cho phép tác giả kiểm soát việc sao chép, phân phối và trình diễn công khai tác phẩm, bảo vệ họ khỏi việc bị sao chép trái phép. Bản quyền và quyền tác giả thực chất đều có chung một ý nghĩa. Hệ thống các văn bản pháp lý tại Việt Nam sử dụng thuật ngữ chính thức đó là “quyền tác giả”.
Có thể thấy, bản quyền chủ yếu sẽ nhấn mạnh vào quyền kiểm soát thương mại đối với tác phẩm, cho phép tác giả quyết định ai có quyền sao chép hoặc phân phối sản phẩm. Mua bản quyền hay còn được gọi với thuật ngữ pháp lý là nhận chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan. Theo đó, mua bản quyền sẽ bao gồm việc nhận chuyển nhượng và việc nhận chuyển quyền sử dụng quyền tác giả, quyền liên quan theo quy định tại các Điều 45 và Điều 47 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019, 2022 (sau đây gọi tắt là Luật Sở hữu trí tuệ).
Như vậy, có thể hiểu mua bản quyền là sự thỏa thuận giữa chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan với những cá nhân, tổ chức có nhu cầu. Qua đó các cá nhân, tổ chức có quyền sử dụng tác phẩm đã được đăng ký bản quyền. Đồng thời chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan sẽ nhận được một lợi ích tương xứng theo thỏa thuận.
>>>>> Xem thêm bài viết: Dịch Vụ Chuyển Nhượng Quyền Tác Giả Tại Monday Vietnam
Có được phép mua bản quyền hay không?

Việc mua bản quyền, hay chính xác hơn là chuyển nhượng quyền tác giả, là hoàn toàn hợp pháp và được pháp luật Việt Nam công nhận. Theo quy định tại Điều 45 và Điều 47 Luật Sở hữu trí tuệ, tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả có thể chuyển nhượng quyền tài sản của mình cho tổ chức, cá nhân khác thông qua hợp đồng hoặc các hình thức giao dịch hợp pháp khác. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng quyền nhân thân của tác giả, như quyền đứng tên trên tác phẩm, quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không thể chuyển nhượng và luôn thuộc về tác giả. Việc chuyển nhượng chỉ áp dụng đối với quyền tài sản, bao gồm quyền sao chép, phân phối, truyền đạt tác phẩm đến công chúng và các quyền liên quan khác.
Để thực hiện việc chuyển nhượng quyền tác giả, các bên cần lập hợp đồng chuyển nhượng bằng văn bản, các bên có thể tự thỏa thuận các điều khoản trong hợp đồng chuyển nhượng quyền tác giả nhưng phải đảm bảo gồm những nội dung chủ yếu sau đây: Tên và địa chỉ đầy đủ của bên chuyển nhượng và bên được chuyển nhượng; Căn cứ chuyển nhượng; Giá, phương thức thanh toán; Quyền và nghĩa vụ của các bên; Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng.
Việc đăng ký hợp đồng chuyển nhượng tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền không bắt buộc nhưng được khuyến khích để đảm bảo quyền lợi cho các bên và tránh tranh chấp sau này.
>>>>> Xem thêm bài viết: HỢP ĐỒNG CHUYỂN NHƯỢNG QUYỀN TÁC GIẢ
Tại sao cần phải mua bản quyền?

Cùng tìm hiểu những lý do quan trọng khiến việc mua bản quyền (hay còn gọi là chuyển nhượng quyền tác giả) trở nên cần thiết và có lợi ích lâu dài ngay sau đây:
Đảm bảo quyền sử dụng hợp pháp và tránh tranh chấp
Khi thực hiện giao dịch mua bản quyền, bạn sẽ có quyền sử dụng tác phẩm một cách hợp pháp theo thỏa thuận trong hợp đồng chuyển nhượng. Điều này giúp bạn tránh được các rủi ro pháp lý liên quan đến việc sử dụng tác phẩm trái phép, đồng thời đảm bảo quyền lợi trước pháp luật nếu xảy ra tranh chấp.
Khai thác thương mại và tối ưu hóa giá trị tác phẩm
Việc sở hữu bản quyền cho phép cá nhân hoặc doanh nghiệp khai thác tác phẩm vào mục đích kinh doanh hợp pháp như sản xuất, phân phối, cấp phép sử dụng hoặc tạo ra các sản phẩm phái sinh. Đây là yếu tố quan trọng giúp tối đa hóa giá trị kinh tế của tác phẩm và mang lại nguồn thu bền vững.
Đảm bảo tính độc quyền trong khai thác tác phẩm
Tùy theo thỏa thuận trong hợp đồng, việc mua bản quyền có thể mang lại quyền sở hữu toàn bộ hoặc một phần đối với tác phẩm. Điều này giúp bạn đảm bảo quyền khai thác độc quyền hoặc có lợi thế cạnh tranh trên thị trường khi sử dụng tác phẩm trong kinh doanh.
Thủ tục mua bản quyền được diễn ra như thế nào?
Việc mua bản quyền – nhận chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan phải được thực hiện theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. Cụ thể, theo quy định tại Điều 45, 46 thì chuyển nhượng quyền tác giả, quyền liên quan là việc chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan chuyển giao quyền sở hữu đối với các quyền của mình cho tổ chức, cá nhân khác theo hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật có liên quan. Như vậy, việc mua bản quyền – nhận chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan phải được thực hiện theo hợp đồng chuyển nhượng quyền tác giả – sự thỏa thuận giữa các bên mà theo đó, chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan chuyển giao quyền sở hữu một, một số quyền nhân thân, quyền tài sản của mình cho các cá nhân, tổ chức khác là bên được chuyển nhượng. Thủ tục mua bản quyền được thực hiện như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ mua bản quyền – nhận chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan bao gồm những giấy tờ, tài liệu sau:
- Đơn đăng ký chuyển nhượng quyền tác giả, quyền liên quan.
- Hợp đồng chuyển nhượng quyền tác giả, quyền liên quan;
- Bản gốc giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả đã được cấp;
- Chứng từ nộp phí, lệ phí;
- Bản sao GPKD trong trường hợp hai bên là công ty hoặc bản sao CCCD trong trường hợp hai bên là cá nhân.
- Hợp đồng ủy quyền (nếu có).
Bước 2: Nộp đơn đăng ký
Theo quy định hiện nay, bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký chuyển giao quyền tác giả, quyền liên quan đến một trong những địa chỉ sau:
- Trụ sở chính ở Hà Nội: Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Quận Ba Đình, Hà Nội.
- Địa chỉ Cục Bản quyền tác giả TP Hồ Chí Minh: Số 170 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, Tp Hồ Chí Minh.
- Địa chỉ cục bản quyền tác giả ở Đà Nẵng: Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu, Tp Đà Nẵng.
Bước 3: Theo dõi và nhận kết quả
Theo quy định, thời gian đăng ký việc chuyển nhượng bản quyền tác giả là 15 ngày làm việc tính từ ngày hồ sơ được nộp và chấp nhận hợp lệ. Tuy nhiên, thực tế thời gian chuyển nhượng quyền tác giả kéo dài từ 45-60 ngày làm việc.
Mua bản quyền (hay chuyển nhượng quyền tác giả) là một hình thức hợp pháp giúp cá nhân, tổ chức có được quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp đối với một tác phẩm. Tuy nhiên, không phải mọi loại bản quyền đều có thể mua bán, mà phải tuân theo các quy định pháp luật hiện hành và sự thỏa thuận giữa các bên. Liên hệ ngay với Monday VietNam khi bạn cần tư vấn và hỗ trợ về việc mua bản quyền nhé.