Quyền tác giả là một trong những trụ cột quan trọng của hệ thống Sở hữu trí tuệ, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ thành quả sáng tạo của con người. Việc đăng ký quyền tác giả không chỉ giúp tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả khẳng định quyền của mình đối với tác phẩm mà còn là cơ sở pháp lý vững chắc để bảo vệ tác phẩm khỏi các hành vi xâm phạm. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về Hồ Sơ, Thủ Tục Xin Giấy Chứng Nhận Quyền Tác Giả tại Việt Nam, từ đó giúp các doanh nghiệp, sinh viên, học sinh, nhà sáng tạo, nhà nghiên cứu… hiểu rõ và thực hiện đúng quy trình đăng ký.

Hồ sơ đăng ký chứng nhận Bản quyền tác giả

Để đăng ký quyền tác giả, bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định tại Điều 50 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2019 và 2022) (sau đây gọi tắt là Luật SHTT) và Điều 39 Nghị định 17/2023/NĐ-CP. Hồ sơ bao gồm:

Tờ khai đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan (Phụ lục I Thông tư 08/2023/TT-BVHTTDL): Đây là văn bản quan trọng nhất, bạn cần điền đầy đủ, chính xác thông tin về tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, tác phẩm, ngày hoàn thành, ngày công bố (nếu có),…

Lưu ý: Cần ghi rõ thông tin liên lạc (địa chỉ, số điện thoại, email) để cơ quan nhà nước liên hệ khi cần thiết. Nếu tác giả đồng thời là chủ sở hữu thì chỉ cần khai thông tin một lần.

02 bản sao tác phẩm đăng ký:

Đối với tác phẩm có đặc thù riêng như tranh, tượng, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng, cần nộp ảnh chụp tác phẩm.

Ví dụ: Nếu đăng ký quyền tác giả cho một cuốn sách, bạn cần nộp 02 bản in của cuốn sách đó. Nếu là chương trình máy tính, cần nộp 02 bản in code và giao diện người dùng. Nếu là bản ghi âm, ghi hình cần nộp 02 đĩa CD/DVD,…

Giấy ủy quyền (nếu có):

Nếu bạn không trực tiếp nộp hồ sơ mà ủy quyền cho cá nhân, tổ chức khác thực hiện, cần có giấy ủy quyền hợp lệ. Giấy ủy quyền phải được công chứng, chứng thực theo quy định.

Ví dụ: Công ty A ủy quyền cho công ty luật B nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả, thì cần có giấy ủy quyền từ giám đốc công ty A cho công ty luật B.

Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn (nếu có):

Trường hợp người nộp đơn thụ hưởng quyền đó của người khác do được thừa kế, chuyển giao, kế thừa (ví dụ: con cái được thừa kế quyền tác giả của cha mẹ), cần có tài liệu chứng minh.

Ví dụ: Hợp đồng chuyển nhượng quyền tác giả, di chúc, văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế,…

Văn bản đồng ý của các đồng tác giả (nếu tác phẩm có đồng tác giả):

Nếu tác phẩm do nhiều người cùng sáng tạo, cần có văn bản đồng ý của tất cả các đồng tác giả về việc đăng ký quyền tác giả.

Ví dụ: Nhóm 4 sinh viên cùng viết chung một phần mềm, khi đăng ký cần có văn bản đồng ý của cả 4 sinh viên.

Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu (nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung):

Tương tự như trường hợp đồng tác giả, nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung của nhiều cá nhân, tổ chức, cần có văn bản đồng ý của tất cả các đồng chủ sở hữu.

Ví dụ: Công ty A và công ty B cùng đầu tư phát triển một chương trình máy tính, khi đăng ký quyền tác giả cần có văn bản đồng ý của cả hai công ty.

Lưu ý: Giấy tờ trong hồ sơ phải là bản tiếng Việt, nếu là bản tiếng nước ngoài thì phải được dịch công chứng ra tiếng Việt.

>>>>> Xem thêm bài viết: Dịch vụ đăng ký bản quyền tác giả

Đối tượng và điều kiện được bảo hộ bởi quyền tác giả

Điều 12a, 13, 14, 15 Luật SHTT quy định về các loại hình tác phẩm được bảo hộ, điều kiện bảo hộ quyền tác giả.

Đối tượng được bảo hộ quyền tác giả: Bao gồm các tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học được thể hiện dưới bất kỳ hình thức nào và bằng bất kỳ phương tiện nào, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký. Cụ thể, các loại hình tác phẩm được bảo hộ bao gồm:

Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;
Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác;
Tác phẩm báo chí;
Tác phẩm âm nhạc;
Tác phẩm sân khấu;
Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự;
Tác phẩm mỹ thuật, mỹ thuật ứng dụng;
Tác phẩm nhiếp ảnh;
Tác phẩm kiến trúc;
Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, công trình khoa học;
Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;
Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.

Điều kiện bảo hộ:

Tính nguyên gốc: Tác phẩm phải do chính tác giả trực tiếp sáng tạo, không sao chép từ tác phẩm của người khác.

Ví dụ: Một cuốn tiểu thuyết được coi là nguyên gốc nếu nội dung, cốt truyện, nhân vật… do tác giả tự nghĩ ra, không sao chép từ bất kỳ tác phẩm nào khác.

Tính sáng tạo: Thể hiện dấu ấn cá nhân, sự sáng tạo riêng biệt của tác giả.
Được định hình dưới một hình thức vật chất nhất định: Tác phẩm phải được thể hiện ra bên ngoài dưới dạng vật chất mà người khác có thể tiếp cận, nhận biết được.

Ví dụ: Một ý tưởng cho một bức tranh sẽ không được bảo hộ quyền tác giả cho đến khi ý tưởng đó được vẽ thành tranh (được định hình trên toan vẽ, giấy vẽ,…).

Các đối tượng không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả

Việc hiểu rõ những đối tượng không được bảo hộ quyền tác giả cũng quan trọng không kém việc xác định các đối tượng được bảo hộ. Điều 15 Luật SHTT quy định rõ các đối tượng sau đây không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả:

Tin tức thời sự thuần túy đưa tin: Bao gồm các thông tin báo chí ngắn hàng ngày, các số liệu, sự kiện được đưa tin một cách khách quan, không có tính sáng tạo.

Ví dụ: Bản tin dự báo thời tiết, bản tin điểm số một trận đấu bóng đá, thông tin về giá vàng, thông tin về một vụ tai nạn giao thông,… sẽ không được bảo hộ quyền tác giả. Tuy nhiên, nếu tin tức đó có bình luận, phân tích thể hiện sự sáng tạo thì phần bình luận, phân tích đó sẽ được bảo hộ như một tác phẩm báo chí.

Văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, văn bản khác thuộc lĩnh vực tư pháp và bản dịch chính thức của các văn bản đó:

Ví dụ: Hiến pháp, Bộ luật, Luật, Nghị định, Thông tư, Quyết định của các cơ quan nhà nước, bản án của Tòa án,… và các bản dịch chính thức của các văn bản này sẽ không được bảo hộ quyền tác giả. Quy định này nhằm đảm bảo việc phổ biến, thi hành pháp luật được thuận lợi.

Quy trình, hệ thống, phương pháp hoạt động, khái niệm, nguyên lý, số liệu: Những đối tượng này thường thuộc phạm vi bảo hộ của các đối tượng sở hữu công nghiệp như sáng chế, giải pháp hữu ích.

Ví dụ: Quy trình sản xuất một sản phẩm, phương pháp chữa bệnh, nguyên lý hoạt động của một động cơ,… sẽ không được bảo hộ quyền tác giả. Tuy nhiên, một cuốn sách mô tả về quy trình, hệ thống, phương pháp… đó có thể được bảo hộ quyền tác giả với tư cách là tác phẩm khoa học.

Việc loại trừ các đối tượng trên khỏi phạm vi bảo hộ quyền tác giả nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa lợi ích của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả và lợi ích công cộng, thúc đẩy sự phát triển chung của xã hội.

Thủ tục đăng ký bản quyền tác giả, bản quyền logo

Quy trình đăng ký được thực hiện theo Điều 50 Luật SHTT và các Điều 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43 Nghị định 17/2023/NĐ-CP.

Bước 1: Nộp hồ sơ

Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả có thể trực tiếp hoặc ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác nộp 01 bộ hồ sơ đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền tác giả (trụ sở chính tại Hà Nội) hoặc các Văn phòng đại diện của Cục Bản quyền tác giả tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
Có thể nộp hồ sơ qua đường bưu điện hoặc dịch vụ công trực tuyến .

Bước 2: Xử lý hồ sơ

Rà soát, phân loại, xem xét tính hợp lệ của hồ sơ: Trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày nhận được hồ sơ, Cục Bản quyền tác giả tiến hành rà soát, phân loại và xem xét tính hợp lệ của hồ sơ.
Trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho người nộp đơn.
Trong trường hợp từ chối cấp Giấy chứng nhận, Cục Bản quyền tác giả phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người nộp đơn. Lý do từ chối thường là do hồ sơ không đầy đủ, tác phẩm không đáp ứng điều kiện bảo hộ, hoặc có tranh chấp về quyền tác giả.

Đăng ký bản quyền logo: Logo, nếu đáp ứng điều kiện là tác phẩm mỹ thuật ứng dụng (có tính sáng tạo, được thể hiện bằng đường nét, màu sắc, hình khối, bố cục), cũng sẽ được bảo hộ quyền tác giả. Thủ tục đăng ký bản quyền logo tương tự như đăng ký quyền tác giả cho các tác phẩm khác.

Thời hạn bảo hộ quyền tác giả

Điều 27 Luật SHTT quy định về thời hạn bảo hộ quyền tác giả như sau:

Quyền nhân thân:

Quyền đặt tên cho tác phẩm;
Quyền đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng;
Quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm không cho người khác xuyên tạc; không cho người khác sửa đổi, cắt xén tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả;

Được bảo hộ vô thời hạn.

Quyền công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm và Quyền tài sản:

Tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh: 75 năm, kể từ khi tác phẩm được công bố lần đầu tiên. Riêng đối với tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng chưa được công bố trong thời hạn 25 năm, kể từ khi tác phẩm được định hình thì thời hạn bảo hộ là 100 năm, kể từ khi tác phẩm được định hình. Đối với tác phẩm khuyết danh, khi các thông tin về tác giả xuất hiện thì thời hạn bảo hộ được tính theo tác phẩm không khuyết danh.
Tác phẩm không thuộc loại hình nêu trên: Suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết. Trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ 50 sau năm đồng tác giả cuối cùng chết.

Lưu ý: Thời hạn bảo hộ chấm dứt vào thời điểm 24 giờ ngày 31 tháng 12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ quyền tác giả.

Mẫu giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả

Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả do Cục Bản quyền tác giả cấp, có giá trị pháp lý trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Mẫu giấy chứng nhận được ban hành kèm theo Nghị định 17/2023/NĐ-CP. Trên giấy chứng nhận ghi rõ các thông tin:

Tên tác phẩm, loại hình tác phẩm
Thông tin tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả
Số Giấy chứng nhận, ngày cấp
Dấu và chữ ký của Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả

Dịch vụ xin cấp giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả tại Monday VietNam

Monday VietNam là đơn vị uy tín với đội ngũ luật sư, chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Sở hữu trí tuệ. Chúng tôi cung cấp dịch vụ đăng ký quyền tác giả chuyên nghiệp, trọn gói, bao gồm:

Tư vấn miễn phí về điều kiện, thủ tục đăng ký quyền tác giả.
Soạn thảo hồ sơ đăng ký đầy đủ, chính xác, đúng quy định.
Đại diện khách hàng nộp hồ sơ và theo dõi quá trình xử lý hồ sơ tại Cục Bản quyền tác giả.
Nhận và bàn giao Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho khách hàng.
Tư vấn pháp lý về bảo vệ quyền tác giả sau khi được cấp Giấy chứng nhận.

Việc đăng ký quyền tác giả là vô cùng quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về Hồ Sơ, Thủ Tục Xin Giấy Chứng Nhận Quyền Tác Giả. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ đăng ký quyền tác giả, hãy liên hệ ngay với Monday VietNam để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.