Trong thời đại mà nội dung số lan truyền với tốc độ chóng mặt, ranh giới giữa “tham khảo” và “sao chép” ngày càng trở nên mong manh. Một bài viết tâm huyết có thể bị sao chép chỉ trong vài cú nhấp chuột, một thiết kế độc quyền dễ dàng bị biến thành sản phẩm thương mại mà tác giả không hề hay biết. Vậy thế nào là xâm phạm quyền tác giả? Làm sao để bảo vệ tác phẩm của mình trước những hành vi sao chép trái phép? Hãy cùng tìm hiểu các quy định pháp luật và cách xử lý hiệu quả trong bài viết dưới đây.

Thế nào là hành vi xâm phạm quyền tác giả?

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2022), quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu. Xâm phạm quyền tác giả xảy ra khi một cá nhân, tổ chức sử dụng tác phẩm mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu, trừ trường hợp pháp luật cho phép (Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ).

Hành vi xâm phạm có thể bao gồm:

Xâm phạm quyền nhân thân: Quyền đặt tên tác phẩm, quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm…
Xâm phạm quyền tài sản: Quyền sao chép, phân phối, công bố tác phẩm ra công chúng…

Để xác định một hành vi có phải là xâm phạm quyền tác giả hay không, cần xem xét 03 yếu tố:

Tác phẩm có được bảo hộ quyền tác giả không? (Ví dụ: bài viết, hình ảnh, thiết kế sáng tạo…)
Hành vi có thuộc nhóm bị cấm theo Luật Sở hữu trí tuệ không?
Có yếu tố trục lợi hoặc gây thiệt hại cho chủ sở hữu hay không?

>>>>> Xem thêm bài viết: Giải Quyết Tranh Chấp Quyền Tác Giả Theo Quy Định

Các hành vi xâm phạm quyền tác giả phổ biến

Căn cứ quy định tại Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ, hành vi xâm phạm quyền tác giả có thể xảy ra trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ văn học, nghệ thuật đến công nghệ số. Dưới đây là một số hành vi phổ biến nhất:

Sao chép, sử dụng tác phẩm trái phép

Sao chép nguyên văn nội dung bài viết, hình ảnh, thiết kế mà không có sự cho phép.
Tải và phát tán phim, nhạc, sách trên mạng xã hội, website.
Dịch tác phẩm sang ngôn ngữ khác mà không xin phép chủ sở hữu.mà không dẫn nguồn.

Mạo danh tác giả hoặc xuyên tạc tác phẩm

Tự nhận mình là tác giả của một tác phẩm không do mình sáng tạo.
Chỉnh sửa nội dung tác phẩm theo hướng làm sai lệch thông điệp gốc.
Sử dụng tác phẩm để bôi nhọ danh dự, uy tín của tác giả.h so với bản gốc.

Phát hành, kinh doanh tác phẩm mà không có sự đồng ý của tác giả

Sách lậu, đĩa nhạc không bản quyền.
Chiếu phim trái phép trên nền tảng số.
Bán sản phẩm dựa trên thiết kế của người khác.

Sử dụng tác phẩm trong quảng cáo, truyền thông không xin phép

Sử dụng hình ảnh, nhạc nền có bản quyền trong video quảng cáo.
Đăng tải nội dung có bản quyền lên website doanh nghiệp.

Vi phạm quyền tác giả sẽ xử lý như thế nào?

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi xâm phạm, pháp luật Việt Nam quy định các biện pháp xử lý vi phạm quyền tác giả như sau:

Biện pháp hành chính

Theo Nghị định 131/2013/NĐ-CP, mức phạt hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền tác giả có thể lên tới 35 triệu đồng, tùy theo mức độ vi phạm.

Sao chép, sử dụng trái phép tác phẩm: Phạt tiền từ 3 – 30 triệu đồng.
Mạo danh tác giả: Phạt tiền từ 5 – 15 triệu đồng.
Xuyên tạc, sửa đổi nội dung tác phẩm: Phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng

Ngoài ra, người vi phạm còn phải:

Gỡ bỏ nội dung vi phạm, xin lỗi công khai.
Bồi thường thiệt hại nếu có yêu cầu từ chủ sở hữu tác phẩm.

2. Biện pháp dân sự

Chủ sở hữu quyền tác giả có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu:

Chấm dứt hành vi vi phạm.
Bồi thường thiệt hại (bao gồm thiệt hại vật chất và tinh thần).
Xin lỗi, cải chính công khai.

Mức bồi thường thiệt hại sẽ do Tòa án quyết định dựa trên chứng cứ thiệt hại thực tế.

3. Biện pháp hình sự

Nếu hành vi xâm phạm quyền tác giả gây thiệt hại lớn, người vi phạm có thể bị truy cứu hình sự theo Điều 225 Bộ luật Hình sự 2015, với mức phạt:

Phạt tiền từ 50 triệu – 1 tỷ đồng.
Phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm nếu vi phạm có tổ chức, thu lợi bất chính lớn..

4. Biện pháp công nghệ

Ngoài các biện pháp pháp lý, công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền tác giả. Các công ty có thể sử dụng:

Sử dụng Content ID trên YouTube, Facebook để phát hiện nội dung vi phạm.
Blockchain & Chứng nhận số để xác thực quyền sở hữu tác phẩm.

Dịch vụ tư vấn xử lý xâm phạm quyền tác giả tại Monday VietNam

Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Sở hữu trí tuệ, Monday Vietnam cam kết cung cấp giải pháp tư vấn và xử lý xâm phạm quyền tác giả một cách nhanh chóng, hiệu quả, bảo vệ tối đa quyền lợi của bạn:

Quy trình làm việc minh bạch, rõ ràng

Với quy trình tối ưu, Monday VietNam giúp khách hàng xác định rõ hành vi xâm phạm, đề xuất phương án xử lý phù hợp và hỗ trợ thực hiện các biện pháp pháp lý cần thiết. Chúng tôi cam kết rút ngắn thời gian giải quyết, đảm bảo quyền lợi của bạn không bị ảnh hưởng lâu dài.

Đội ngũ chuyên gia/ luật sư dày dặn kinh nghiệm

Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Sở hữu trí tuệ, cùng đội ngũ luật sư và chuyên gia pháp lý hàng đầu. Monday VietNam cam kết tư vấn dựa trên quy định pháp luật mới nhất, đảm bảo giải pháp chính xác và hiệu quả nhất cho khách hàng.

Bảo vệ tối đa quyền lợi khách hàng

Monday VietNam cam kết không chỉ tư vấn mà còn hỗ trợ thực thi pháp lý, từ việc gửi yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm đến khiếu nại, khởi kiện nếu cần thiết. Monday Vietnam đồng hành cùng bạn trong mọi bước đi, giúp bạn an tâm trước các hành vi xâm phạm.

Xâm phạm quyền tác giả là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến quyền lợi của tác giả mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của nền kinh tế sáng tạo. Nếu phát hiện vi phạm, chủ sở hữu quyền tác giả nên nhanh chóng thực hiện các biện pháp pháp lý cần thiết để bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu bạn cần hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với Monday VietNam để được tư vấn và bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất.